ครอบครัวของฉัน

วันนี้นำภาพคนแต่เป็นบุคคลในครอบครัว ที่เด็กๆจะคุ้นเคยกันดี จะเป็นญาติ พี่น้อง คุณพ่อ คุณแม่ คุณตา คุณยายได้ทั้งนั้นก็อธิบายไปเลยนะคะ และเด็กที่วาดภาพ ไม่จำกัดอายุ ไม่จำกัดเรื่องของสี จะใช้สีไม้ สีน้ำ หรือ สีชอล์ก ก็ได้ค่ะ ขอให้เด็กวาดภาพโตๆ เน้นรูปร่างชัดเจน ตอนนี้เรายังไม่เน้นเรื่องของรายละเอียดที่เป็นพื้นหลังนะคะ

(วาดภาพโดย ด.ญ.ปรายฟ้า คงเมือง)

น้องวาดภาพนี้ประมาณอายุเกือบ 4 ขวบ ก็หากระดาษแผ่นโตให้ แรกๆก็บอกว่า ให้วาดรูปวงกลมโตๆ ใส่ ตา หู จมูก ปาก ผู้ใหญ่ควรจะอยู่กับเด็กด้วย พูดคุยไปด้วยเป็นการทำงานร่วมกัน แต่..ห้ามวาดให้นะคะ นิดๆ หน่อยๆพอได้ พูดแบบจูงใจไม่จำเป็นต้องเหมือน แต่พยายามให้เด็กจินตนาการ เป็นภาพหรือรูปแบบในวัยของเด็กเอง ภาพที่วาดออกมา บางที่มองไม่ออกหรอกว่าใครคือใคร วิธีกันสับสน ก็ให้เด็กๆเขียนชื่อบอกซะเลยว่าชื่ออะไรกันบ้าง เวลาระบายสีก็เลยให้ใช้สีไม้ กันสกปรก และอยากให้ภาพออกมาสะอาดค่ะ

ภาพนี้ ช่วงอายุ ประมาณ 8 ขวบ  มีการพัฒนาด้านการสังเกตขึ้นมาก รู้จักการแต่งกาย  เริ่มมีความเข้าใจเกี่ยวกับโครงสร้างของคนมากขึ้น

ภาพนี้วาดตอนอยู่อนุบาล 3 อายุประมาณ 6 ขวบ ก็เป็นภาพครอบครัวเหมือนกันแต่เจ้าตัวอยากระบายสีน้ำก็เลยต้องให้ใช้สีชอล์กระบายภาพคนก่อน แล้วถึงให้ระบายสีน้ำเป็นพื้นหลัง...สนุกมาก เด็กวัยนี้วาดภาพออกมาจะแนวการ์ตูน  รูปร่างสัดส่วนตามใจฉัน

จัดสถานที่ให้มีบรรยากาศเย็นสบาย เลยให้วาดภาพอยู่ในสวนใต้ต้นไม้ ซะเลยเวลาระบายสีน้ำหกจะได้ไม่เลอะเทอะ

สีน้ำของดอกไม้... ของเด็กอายุ 8 ขวบ

วันนี้เป็นเรื่องของสีน้ำอีกแล้วค่ะ...แต่เป็นสีน้ำของเด็กวัยระดับเด็ก ป. 2 นะคะ

ภาพนี้วาดตอนปิดเรียนช่วง Summer ใหญ่

ก็พยายามดึงน้องออกจากสื่อออนไลน์

พยายามหาสี และกระดาษ ให้ดูน่าสนใจและอยากทำ 

ถ้าบริเวณบ้านมีมุมที่ดูดีจัดเป็นมุมทำกิจกรรมก็จะดีมากเลยนะคะ

อย่างที่บอก...ก็ตั้งหัวข้อให้ดูน่าสนใจและวาดภาพให้ใหญ่สักหน่อยหรือให้เหมาะสมกับหน้ากระดาษและร่างด้วยดินสอเบาๆ  การใช้สีน้ำ ก็พยายามอย่าผสมสีให้สีข้นนัก แต่จะใช้น้ำให้มากหน่อยสีจะได้ใสและโปร่งแสงเพราะเรากำลังระบายสีน้ำ ไม่ใช่สีโปสเตอร์ซึ่งจะต้องใช้เนื้อสีที่ค่อนข้างข้นมันจะทำให้ดูทึบแสง

การเลือกใช้สีระบายก็เป็นเรื่องของการจินตนาการของสี (ถ้าไม่มีภาพตัวอย่าง) 

ส่วนสีพื้นหลังไม่ควรปล่อยให้ว่างนะคะ 

และควรระบายให้เต็มหน้ากระดาษทั้งหมดค่ะ

รับรองว่าเด็กจะมีสมาธิจดจ่ออยู่กับผลงานอย่างตั้งใจเชียวล่ะ...

ตอนนี้ระบายสีน้ำเสร็จแล้ว

งานจะจบไม่ได้ หรือดูเหมือนงานไม่เสร็จ เพราะว่ายังไม่ได้ตัดเส้นขอบภาพ 

เราเลือกที่จะตัดเส้นขอบภาพด้วยสีดำเพราะว่าจะทำให้ภาพดูเด่นชัดขึ้นมาค่ะ

+

เสร็จแล้วค่ะ.....

สีน้ำ (ทุกระดับอายุ)

การเรียนศิลปะของเด็กๆนั้น ถ้าจำเจ หรือทำบ่อยเกินไปมีน้อยคนนักที่จะไม่เบื่อ แต่เด็กส่วนใหญ่ชอบทำกิจกรรมหลากหลายในหลายรูปแบบที่แตกต่างกัน

สำหรับวันนี้วาดภาพแล้วจะให้ใช้สีน้ำอย่างเดียวคงจะดี  การวาดภาพโดยใช้สีน้ำเด็กเกือบทุกระดับอายุ ส่วนมากชอบหมดค่ะ  มันสนุกไม่ต้องกังวล มันสนุกก็ตรงที่การผสมสีนี่ล่ะค่ะ ผสมแล้วเกิดสีใหม่ๆ เด็กๆจะตื่นเต้นกันมาก เรามาทบทวนเรื่องของแม่สีกันหน่อยดีกว่านะค่ะ

แม่สี   คือ สีที่สามารถนำมาผสมแล้วได้สีใหม่ และเป็นสีที่ได้จากธรรมชาติ
แม่สี   มี 3 สี คือ สีแดง  สีเหลือง  สีน้ำเงิน

สีแดง สีเหลือง = สีส้ม        สีเหลือง  สีน้ำเงิน  =  สีเขียว       สีน้ำเงิน สีแดง = สีม่วง

วรรณะของสี     
วรรณะเย็น มี สีเขียว สีเขียวฟ้า สีฟ้า สีน้ำเงิน สีน้ำเงินม่วง สีม่วง ...

วรรณะร้อน มี สีเหลือง สีเหลืองส้ม สีส้ม สีส้มแดง สีแดง สีแดงม่วง ...

เด็กๆ ชอบที่จะจินตนาการมากทั้งๆ ที่วาดได้บ้างไม่ได้บ้าง แต่ผู้ใหญู่ก็ต้องคอยบอกชี้แนะ หรืออาจจะค้นคว้าจากหนังสือมาดูเพื่อเป็นแบบอย่าง บางครั้งการวาดรูปจากแบบในหนังสือจะได้รายละเอียดของสิ่งที่เราต้องการมากกว่า

พยายามหากระดาษวาดภาพแผ่นใหญ่จะทำให้ได้อารมณ์การวาดและความสนุกตื่นเต้นมาก  เพราะฉะนั้นการร่างภาพก็ต้องเป็นภาพที่ค่อนข้างโตชัดเจน จึงแนะนำให้ใช้สีน้ำทั้งภาพ หรืออาจจะใช้สีน้ำเป็นส่วนประกอบก็ได้ถ้าเราใช้สีชอล์ก ระบายเป็นตัวภาพและสีน้ำเป็นพื้นหลัง เพื่อที่งานจะได้สำเร็จเร็วขึ้น ไม่ใช้เวลานานเกินไป เด็กจะเกิดอาการเบื่อซะก่อนที่ผลงานจะสำเร็จ

 



ถ้าอยากจะวาดภาพเก่งต้องหมั่นวาดภาพตามต้นฉบับหรือจากแหล่งต่างๆ เช่น หนังสือ ของจริง หรือสื่ออะไรก็ได้วาดบ่อยๆ รับรองต้องวาดได้อยู่แล้วค่ะ....

แนะนำตัวเองด้วยสีชอล์กและสีน้ำ อายุประมาณ 5-7 ขวบ

วันนี้มีภาพการแนะนำตัวเองมาฝากค่ะ เป็นภาพที่น่าสนใจ ของเด็กๆ ในหัวข้อนี้สำหรับเด็กวัยระดับนี้ยังไม่ต้องสอดแทรกเนื้อหาทางวิชาการให้มากนักพยายามปล่อยไปตามธรรมชาติ ตามความรู้สึกของตัวเด็กเอง เราคอยดูอยู่ห่างๆ การวาดภาพก็ไม่มีอะไรมาก ก็ให้เด็กๆ คิดถึงตัวเองว่ามีหน้าตาใบหน้าแบบไหน  ใบหน้ากลม ใบหน้าวงรี  ใบหน้าเหลี่ยม  วาดภาพเน้นใหญ่และชัดเจนภาพจะได้น่าสนใจเวลาที่ผลงานเสร็จค่ะ 

ส่วนอุปกรณ์ก็มีกระดาษวาดภาพสีขาว  สีชอล์ก  สีน้ำ และพู่กันเท่านั้นค่ะ (สำหรับสีน้ำใช้สีโปสเตอร์ผสมน้ำให้ใสสักหน่อยก็แทนได้)  ทีนี้เมื่อเด็กๆ อยากจะรู้ก็ให้ดูใบหน้าตัวเองจากกระจกเงาไงคะ

....เรามาเริ่มร่างภาพเบาๆ ก่อนบนกระดาษได้เลยจะวาดรูปเต็มหน้ากระดาษก็ได้นะเหมือนเราถ่ายภาพนักเรียน ใบหน้าโตๆ แล้วตามด้วย ตา หู จมูก ปาก ตามด้วย แขน และขา  ส่วนเสื้อผ้าให้จินตนาการเอาเอง  ที่นี้เรามาดูภาพโดยรวมทั้งหมดว่าเห็นพื้นที่ว่างเป็นกระดาษขาวมากไหม ถ้ามากก็เพิ่มรายละเอียดลงไปเยอะๆ   

การลงสีใช้สีชอล์ก และให้ระบายสีทั้งภาพเลยนะคะ ส่วนสีดำห้ามระบายก่อน จนกว่าจะระบายทุกสีเสร็จแล้วค่อยมาตัดเส้นตามรอยดินสอที่ได้ร่างไว้ด้วยสีดำ ยกเว้นพื้นหลังเว้นที่ไว้เพื่อระบายสีน้ำไงคะ หรือจะระบายสีชอล์กทั้งหน้ากระดาษเลยก็ได้ค่ะ การเลือกสีพื้นหลังเลือกโทนสีอย่าให้กลมกลืนกันมากนักเดี๋ยวภาพคนจะไม่โดดเด่นนะคะ

  

รูปทรงและการใช้สี อายุประมาณ 4-5 ขวบ

วันนี้เป็นการวาดภาพเกี่ยวกับเรื่องราวอิสระ แต่ขอใช้สีไม้กับสีน้ำ การที่ให้หัวข้อนี้เพราะว่าเด็กบางคนชอบวาดภาพที่

ตัวเองชอบเพราะเค้าจะวาดได้ โดยไม่คำนึงถึงหลักการใดๆทั้งสิ้น หลักการที่ว่าก็คือ การวางองค์ประกอบศิลป์ ที่บรรดา

ผู้ใหญ่ชอบคิด..คิด โน่น นี่ นั่น แต่เด็กวัยนี้สนุกค่ะ เมื่อภาพออกมาจะดูเล็กก็แนะนำนิดหน่อยว่า ถ้าใช้สีไม้ภาพจะออกมาสวยไม่เลอะเทอะ และตัดเส้นดำด้วยปากกาเมจิกซะหน่อย แต่พยายามให้เด็กระบายสีไม้ให้แน่นๆ เข้มๆ นะคะ 

และถ้าเป็นไปได้ก็พยายามเตือน อย่าระบายสีออกนอกเส้นแนวเส้นดินสอที่เราวาดไว้  

 
ส่วนสีน้ำก็ใช้ในส่วนพื้นหลังภาพเพื่อให้ผลงานเสร็จเร็วขึ้นมันจะช่วยให้เด็กมีความรอบคอบ ช่วงนี้เด็กจะชอบเกือบทุกคนเท่าที่สอนมา คุณพ่อคุณแม่ก็เลือกพู่กันให้เหมาะสมกับพื้นที่ด้วยนะคะ ถ้าพื้นกว้างโล่งมีรายละเอียดน้อยก็ใช้พู่กันเบอร์ใหญ่สักหน่อย  แต่ถ้าพื้นที่แคบมีรายละเอียดมากก็ควรใช้พู่กันด้ามเล็กนะคะ

สำหรับการระบายสีเข้มๆ ข้อมือจะได้แข็งแรง สิ่งที่ได้คือ มีสมาธิแน่นอน และความภูมิใจจะเกิดขึ้นเมื่อผลงานเสร็จ

ในระหว่างที่ทำงานต้องเกิดปัญหาเด็กเมื่อยมือแน่นอน คุณพ่อคุณแม่สามารถร่วมด้วยช่วยกันก็ได้นะคะ แต่ต้องถามเจ้าของผลงานด้วยว่าต้องการให้ระบายสีอะไร ตรงไหนบ้าง บางส่วนเท่านั้นนะคะ ประเภท แจมๆ 

อ้อ..อย่าลืมคำชมด้วยนะคะ ว่าสวยไว้ก่อน งานทุกชิ้นสวยหมด  สวยมาก สวยน้อย

 แต่สิ่งได้ตามมาคือความมั่นใจค่ะ

 

เส้นใบหน้าและรูปทรงทั้งตัว

พัฒนาการของเด็กวัย 3-4 ขวบ...

จะเป็นพัฒนาการด้านอารมณ์มีความเป็นตัวเองค่อนข้างสูง และชอบถ่ายทอดออกมาเป็นภาพลายเส้น ภาพที่วาดนั้นจะมั่นคงไม่มีคำว่าผิด มีแต่คำว่า ฉันอยากวาดเท่านั้นจะสนุกสนานมากขึ้นถ้าได้ระบายสี โดยเฉพาะสีน้ำกับพู่กัน หรือวัสดุอื่นๆ เช่น ฟองน้ำ หลอดชอบที่จะเรียนรู้ร่วมกับผู้อื่น

ภาพที่ให้ดูในวันนี้เป็นภาพต่อเนื่องจากครั้งที่แล้ว  วันนี้เป็นทั้งตัวให้ดู แขน ขา มือ ซิคะว่าแปลก

แต่ในความแปลกมีความน่ารักแอบแฝงอยู่ในอารมณ์ของเด็กวัย 3.5 ขวบ

เพราะฉะนั้นสิ่งที่ผู้ใหญ่อยากเห็นสิ่งที่แปลกใหม่ในอารมณ์ของเด็กก็ควรยื่นวัสดุอุปกรณ์ เช่น ดินสอ หรือ สี และกระดาษแผ่นใหญ่เพื่อกระตุ้นให้เด็กกล้าที่จะวาดตามใจฉัน ดูเค้าไปก่อน อย่าสอนให้เด็กวาดตามผู้ใหญ่ อย่าไปกั้นอารมณ์จินตนาการของเด็ก แล้วเราจะเห็นสิ่งนั้นๆ ลองดูนะคะ

เส้นใบหน้า

เป็นงานวาดลายเส้นของเด็กอายุ 3 ขวบ ตามจินตนาการของตัวเด็กเองที่ได้รับรู้จากประสบการณ์ การวาดโดยการใช้ดินสอลากด้วยความมั่นใจไม่ถึง 1 นาที  เพราะฉะนั้นผลงานจะดูน่ารัก ซึ่งผู้ใหญ่ทำได้ยาก เพราะจะมีความรู้สึกผิด-ถูกเข้ามาร่วมด้วยและลายเส้นการวาดของผู้ใหญ่จะออกมาแข็ง 

วาดภาพโดย เด็กหญิงปรายฟ้า คงเมือง

           เส้น...เกิดจากการเคลื่อนที่ของจุด (Moving dot) จำนวนมาก ไปในทิศทาง ที่กำหนด หรือเส้นคือทางเดินของจุดไปในทิศทางเดียวกันที่กำหนด เส้น เป็นแนวเชื่อมโยงระหว่าง จุดสองจุดขึ้นไปเส้น จะมีปฏิกิริยา โต้ตอบกับสายตาของ มนุษย์ให้เคลื่อนที่ไป ตามลักษณะของเส้น ได้เป็นอย่างดี เราจะเห็นเส้นในการ เคลื่อนไหว ของมนุษย์ เส้นรูปทรงของสัตว์ วัตถุ และธรรมชาติ ที่แตกต่างกัน รูปลักษณะของเส้นเหล่านี้ไม่ว่าจะเป็นเส้นที่ ปรากฏ ตามสายตา (Visual Elements)หรือเส้นที่ที่ปรากฏในความคิด (Conceptual Elements) ก็ตาม สามารถทำให้เกิดความรู้สึก ต่าง ๆ เช่น ตื่นเต้น สงบราบเรียบ นิ่มนวล ร่าเริง เคร่งขรึม อ่อนหวาน เป็นต้น เส้น จึงเป็นองค์ประกอบหนึ่ง ที่สามารถถ่ายทอดความรู้สึกของ ผู้สร้าง งาน ศิลปะ ให้ผู้อื่นได้สัมผัสได้เป็นอย่างดี